{Recent News}
ศุกร์สมุนไพร EP.079
—-
กำลังเสือโคร่ง และสรรพคุณต่างๆ
.
ชื่อสมุนไพร กำลังเสือโคร่ง
ชื่ออื่นๆ กำลังเสือโคร่ง (เชียงใหม่) นางพญาเสือโคร่ง พญาเสือโคร่ง (คนเมืองเหนือ) ลำแค ลำแค่ (ลั๊วะ)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Betula alnoides Buch. – Ham. ex D.Don
ชื่อสามัญ Birch
วงศ์ BETULACEAE
ถิ่นกำเนิดกำลังเสือโคร่ง
กำลังพญาเสือโคร่ง เป็นพันธุ์ไม้ ที่มีถิ่นกำเนิดในไทย และเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดน่าน กำลังพญาเสือโคร่ง เป็นพันธุ์ไม้ที่พบขึ้นในภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยที่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 800-1,800 เมตร และพบในบางประเทศของทวีปเอเชีย ยุโรป อเมริกาเหนือ และอเมริกาใต้
ประโยชน์และสรรพคุณกำลังเสือโคร่ง
ช่วยบำรุงธาตุ ช่วยบำรุงกำลัง ช่วยเจริญอาหาร ช่วยขับลมในลำไส้ ช่วยบำรุงเส้นเอ็นให้แข็งแรง แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย เป็นยาอายุวัฒนะ ช่วยชำระล้างไตให้สะอาด บำรุงกองธาตุให้เป็นปกติ แก้อาการท้องร่วง ใช้บำบัดอาการผู้ป่วยเป็นโรคเกี่ยวกับมดลูกของผู้หญิงไม่สมบูรณ์ มดลูกชอกช้ำอักเสบ แท้งบุตร ช่วยบำรุงเลือด ช่วยรักษาโรคริดสีดวงทวาร ใช้ดมแก้อาการหน้ามืดตาลายได้ แก้อาการปวดฟัน
.
รูปแบบและขนาดวิธีใช้
ลำต้นกำลังเสือโคร่ง เข้าสูตรยา บำรุงกำลัง
รากกำลังเสือโคร่ง ต้มน้ำดื่มร่วมกับรากโด่ไม่รู้ล้ม (เกดสะดุด) เป็นยาแก้อาการปวดเมื่อย, เปลือกต้น ดองเหล้าดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง
เปลือกต้นกำลังเสือโคร่ง มีกลิ่นหอม ดมแก้อาการหน้ามืดตาลาย (กะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอน) นำไปตากแห้งผสมกับ ลำต้นฮ่อสะพายควาย ม้ากระทืบโรง โด่ไม่รู้ล้ม จะค่าน (สะค้าน) ตานเหลือง มะตันขอ (เล็บเหยี่ยว) ข้าวหลามดง หัว ยาข้าวเย็น ไม้มะดูก และแก่นฝาง ต้มน้ำดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง แก้อาการปวดเมื่อย (คนเมือง) ถ้าถากเปลือกต้นออกมาเป็นแผ่นแล้วนำมาเผาไฟ นำผงถ่านที่ได้มาทาบริเวณฟันผุ แก้อาการปวดฟัน และถากเปลือกออกจากลำต้น พอประมาณตามความต้องการ ใส่ภาชนะ หรือ กาน้ำ ต้มน้ำให้เดือนเคี่ยวไฟอ่อนๆ น้ำสมุนไพรจะเป็นสีแดง (ถ้าปรุงรสให้หอมหวานใช้ชะเอมพอสมควรกับน้ำตาลกรวด) ให้รับประทานขณะน้ำสมุนไพรอุ่นๆ จะมีคุณภาพดียิ่งขึ้น ใช้ดองกับสุรา สีจะแดงเข้ม (ถ้าจะปรุงรสและกลิ่นให้เติมน้ำผึ้ง-โสมตังกุย) สรรพคุณจะแรงขึ้นทวีคูณ ต้นดองกับสุราได้ถึง 3-4 ครั้ง จนกว่าจะหมดสีของสมุนไพร
เปลือกต้น ทำให้แห้ง แล้วใช้ดมทำให้เส้นเอ็นแข็งแรง
.
ภาพประกอบ : ภาพที่ 1 นางพญาเสือโคร่ง (ที่มา: https://th.wikipedia.org)
.
เรียบเรียงโดย : อาจารย์ ดร. นิลุบล สอนแก้ว
อาจารย์ประจำสาขาวิชาสมุนไพรและกัญชาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
.
References :
1. กำลังเสือโคร่ง. สวนพฤกษศาสตร์ตามพระราชเสาวนีย์ กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก http://www.dnp.go.th/Pattani_botang
2. กำลังเสือโคร่ง. ฐานข้อมูลพรรณไม้องค์การสวนพฤกษศาสตร์. BGO Plant Database, The Botanical Garden Organization.
3. ภก.นิตย์ธิดา ภัทรธีรกุล. สมุนไพรบรรเทาปวดเมื่อย. คอลัมน์ การส่งเสริมสุขภาพ. วารสารเภสัชกรรมชุมชน.ปีที่ 8 ฉบับที่ 47 เดือนธันวาคม 2552. หน้า 31
4. กำลังพญาเสือโคร่ง. กลุ่มสมุนไพร แก้ฟกช้ำ ข้อเคล็ด ปวดข้อ เส้นเอ็นพิการ. สรรพคุณสมุนไพร 200 ชนิด. โครงการอนุรักษ์พันธุ์กรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
5. เต็ม สมิตินันทน์, 2544. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย. สวนพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิชาการป่าไม้กรมป่าไม้,กรุงเทพฯ.
.
ติดตามข่าวสารต่างๆ ของมหาวิทยาลัยได้ที่ : www.bsru.ac.th และ www.prinfo.bsru.ac.th
—-
ภาพ/ข้อมูลโดย : เครือข่ายนักประชาสัมพันธ์ สาขาวิชาสมุนไพรและกัญชาศาสตร์
—-
#BSRURecentnews ศุกร์สมุนไพร EP.079 #BSRUNews
.
.
