ศุกร์สมุนไพร EP.073

{Recent News}

ศุกร์สมุนไพร EP.073

—-

หญ้าฝรั่นเครื่องเทศราคาแพงที่สุดในโลก

.

หญ้าฝรั่น (Saffron, Crocus) มีชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Crocus sativus L. เป็นเครื่องเทศสมุนไพรที่มีราคาแพงมากที่สุดในโลก มีการใช้มาตั้งแต่สมัยกรีกและโรมันโบราณ ประเทศที่ปลูกหญ้าฝรั่นเพื่อส่งออก ได้แก่ สเปน เยอรมัน ฝรั่งเศส อินเดีย และอิหร่าน โดยอิหร่านเป็นประเทศที่สามารถผลิตหญ้าฝรั่นที่มีคุณภาพ และมีปริมาณการผลิตมากที่สุดในโลก หญ้าฝรั่นมีราคาแพง เพราะส่วนที่นำมาใช้คือเกสร ซึ่งต้องรีบเก็บในวันเดียว มิฉะนั้นดอกจะโรยหมด และต้องรีบนำมาคั่วแห้งทันที เกสรมีรสเผ็ด ขมอมหวาน และมีกลิ่นหอมคล้ายฟาง นิยมนำไปเป็นส่วนประกอบในอาหารและเครื่องดื่ม ใช้ในอุตสาหกรรมน้ำหอม และใช้เป็นสีย้อมผ้า หญ้าฝรั่นเจริญเติบโตเฉพาะพื้นที่ลาดเขาไม่กี่แห่งในโลก ราคา ซื้อ – ขาย อยู่ระหว่าง 37,400 – 374,000 บาท/กก. (ขึ้นอยู่กับคุณภาพของวัตถุดิบ)

.

ต้นหญ้าฝรั่นเป็นพืชล้มลุก เพาะพันธุ์ด้วยหัว ความสูงประมาณ 10-30 ซม. มีอายุหลายปี ลำต้นอยู่ใต้ดิน มีหัวเป็นเมล็ดกลมสีน้ำตาล ห่อหุ้มด้วยเส้นใยขนานกันหนา มีลักษณะคล้ายหัวเผือกหรือหัวหอม เป็นที่สะสมของแป้ง ใบลักษณะยาวเรียวแหลมแคบ มีสีเขียว ลักษณะของดอกมีรูปร่างคล้ายดอกบัว มีสีม่วง มีกลีบดอก 5-6 กลีบ กลีบดอกลักษณะเรียวยาวคล้ายรูปไข่ มีเกสรขนาดยาวโผล่พ้นเหนือดอก เกสรตัวเมียมีสีแดงเข้ม ดอกอยู่ได้นานประมาณ 2-3 สัปดาห์ มักออกดอกในช่วงฤดูใบไม้ร่วง ยอดเกสรเพศเมียสีแดงสดยื่นยาวออกมาโผล่พ้นเหนือดอก มีลักษณะเป็นง่าม 3 ง่าม โดย 1 ดอกจะมีเกสรอยู่เพียง 3 เส้นเท่านั้น

.

สรรพคุณของหญ้าฝรั่น

1. ใช้เป็นยาบำบัดรักษาโรคมะเร็ง ช่วยต่อต้านมะเร็ง และต่อต้านสารก่อกลายพันธุ์

2. มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย

3. ช่วยผ่อนคลายความเครียดของระบบประสาท

4. ช่วยบรรเทาอาการปวดประจำเดือน และช่วยบรรเทาอาการอารมณ์แปรปรวนในผู้หญิง ปรับสมดุลฮอร์โมนเพื่อลดความเครียด อีกทั้งยังช่วยรักษาระดับอารมณ์ให้คงที่

5. ช่วยลดระดับไขมันและคอเลสเตอรอลในหลอดเลือด

6. ช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย

7. ช่วยทำให้เจริญอาหาร

8. ช่วยถนอมสายตา ป้องกันดวงตาจากแสงแดด ช่วยขัดขวางไม่ให้เป็นโรคจอตาเสื่อม ช่วยป้องกันโรคตาบอดกลางคืนได้

9. ช่วยบำรุงโลหิตในร่างกาย

10. ใช้เป็นยาชูกำลัง

11. ช่วยทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่งและมีอายุยืนยาว

ประโยชน์ของหญ้าฝรั่น

1. มีรสขมอมหวานและมีกลิ่นหอมแบบโบราณ นำมาใช้ทำเป็นยาหอมได้

2. นิยมนำมาใช้ในการประกอบอาหาร ใช้แต่งกลิ่นและสีของอาหาร ทำให้อาหารมีสีเหลืองส้มสว่าง อย่างเช่น ลูกกวาด ขนมหวาน เค้ก พุดดิง คัสตาร์ด รวมไปถึงเหล้าและเครื่องดื่ม มีกลิ่นหอมและกลิ่นติดทนนาน

นิยมนำมาใส่ในขั้นตอนสุดท้ายของการปรุงอาหาร เนื่องจากเป็นเครื่องเทศที่มีราคาแพงมากจึงมักนิยมใส่ในอาหารในโอกาสพิเศษต่าง ๆ เพื่อเฉลิมฉลอง

3. ใช้แต่งกลิ่นเครื่องหอมและน้ำหอมหรือน้ำอบได้

4. ใช้ในการย้อมสีผ้า โดยให้สีเหลือง

5. ในตำรายาสมุนไพร Farmakuya ซึ่งเป็นตำรับยาสมุนไพรโบราณระบุว่า หญ้าฝรั่นมีสรรพคุณนำมาใช้ทำเป็นทิงเจอร์ที่มีชื่อว่า Tinctura Opiicrocata

6. นิยมใช้กับข้าวปรุงรสต้นตำรับหรืออาหารจากต่างประเทศ เช่น ข้าวบุหรี่, ข้าวหมาก ข้าวปิลาฟ (Pilaf Rice), ข้าว Pilaus ของอินเดีย, ข้าวปาเอญ่า (Paella) ของสเปน, ข้าว Risotto Milanese ของอิตาเลียน, ซุปทะเลรวมมิตรแบบฝรั่งเศส หรือบุยยาเบส (Bouillabaisse) ด้วยการใช้หญ้าฝรั่นนำมาชงด้วยน้ำร้อนแล้วกรองเอาแต่น้ำ หรือนำมาบดให้ละเอียดและผสมลงในอาหารหรือใส่ทั้งเส้น

.

ภาพประกอบ :

ภาพที่ 1 หญ้าฝรั่น (ที่มา: https://medthai.com และ https://www.true-shopping.com)

.

เรียบเรียงโดย :

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. นฤวรรณ ภัทรพงศ์ดิลก

อาจารย์ประจำสาขาวิชาสมุนไพรและกัญชาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา

.

References :

1. กฤติยา ไชยนอก. หญ้าฝรั่น … เครื่องเทศที่แพงที่สุดในโลก!!!. สืบค้นจากhttps://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/274/

2. เมดไทย. (2563). หญ้าฝรั่น สรรพคุณและประโยชน์ของหญ้าฝรั่น 36 ข้อ!. สืบค้นจาก : https://medthai.com

3. MGR Online. (2558). สมุนไพรไม้เป็นยา : “หญ้าฝรั่น” สมุนไพรล้ำค่า บำรุงสายตา รักษาระบบประสาท. สืบค้นจาก : https://mgronline.com/dhamma/detail/9580000087473

4. ทรูช้อปปิ้ง. หญ้าฝรั่น กินยังไง ให้คุ้มค่า! เครื่องเทศราคาหลักแสน ประโยชน์เกินล้าน. สืบค้นจาก : https://www.true-shopping.com/…/how-to-use-saffron-to-cook