{Recent News}
ศุกร์สมุนไพร EP.082
—-
วิธีการปลูกสมุนไพร (ขมิ้นชัน)
.
ชื่อวิทยาศาสตร์ Curcuma longa Linn.
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ เป็นพืชล้มลุกอายุหลายปี มีส่วนของลำต้นใต้ดิน เรียกว่าเหง้า ซึ่งมีส่วนประกอบของน้ำมัน หอมระเหยและสารให้สี ทำให้เหง้ามีสีเหลืองเข้มและมีกลิ่นเฉพาะ ลำต้นเหนือดินสูง 30-90 เซนติเมตร
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
• ชอบอากาศร้อนชื้น ดินร่วนปนทรายระบายน้ำดีไม่ชอบดินเหนียว
• ปลูกในที่กลางแจ้ง
.
การเตรียมดินปลูก
• ไถพรวนหรือขุดดินเพื่อให้ดินร่วนซุย
• ถ้าดินระบายน้ำดีไม่จำเป็นต้องยกร่อง
.
การเตรียมเหง้าพันธุ์
• คัดเลือกหัวพันธุ์ที่มีอายุ 7-9 เดือน มีตาสมบูรณ์ไม่มีโรคแมลงทำลาย
• แบ่งหัวพันธุ์ โดยการหั่น ขนาดของเหง้าควรมีตาอย่างน้อย 3-5 ตา หรือแง่งมีน้ำหนัก 15-50 กรัม
• แช่ท่อนพันธุ์ด้วยสารเคมีป้องกันกําจัดแมลง เช่น เพลี้ยหอยด้วยมาลาไธออน หรือ คลอไพรีฟอส 1-2 ชั่วโมง ตามอัตราแนะนำ
• ชุบท่อนพันธุ์ด้วยสารเคมีป้องกันกำจัดเชื้อราก่อนปลูก
.
การปลูก
• ควรปลูกในฤดูฝนช่วงเดือน พฤษภาคม–กรกฎาคม เพราะฤดูอื่นขมิ้นชันจะพักตัวไม่งอก
• ระยะระหว่างต้นและระยะระหว่างแถว 30 x 30 เซนติเมตร
• ขุดหลุมขนาด กว้าง x ยาว x ลึก 15 x 15 x 15 เซนติเมตร
• ใส่ปุ่ยคอกรองก่นหลุม ประมาณหลุมละ 200 กรัม (1 กระป๋องนม)
• นำหัวพันธุ์ที่เตรียมไว้ลงปลูก กลบดินหนา 5 เซนติเมตร
• คลุมแปลงด้วยฟาง หนาประมาณ 2 นิ้ว เพื่อป้องกันการงอกของวัชพืช และ รักษาความชื้นในดิน จากนั้นรดน้ำให้ชุ่ม
.
การดูแลรักษา
• ช่วงอายุ 1 เดือนครึ่ง ถึง 2 เดือน เมื่อกําลังเจริญเติบโตทางด้านลำต้นใส่ปุ๋ย 15-15-15 อัตราครึ่งช้อนแกง (15 กรัม)/4 ต้น
• ช่วงอายุ 3 เดือน ถึง 4 เดือนครึ่ง เมื่ออยู่ในระยะสะสมอาหาร ใส่ปุ๋ย 15-15-15 อัตรา 1 ช้อนแกง (30 กรัม) /ต้น
.
การป้องกันกําจัดโรค
• อาจพบโรคเน่าเหง้ายุบ ในระยะขมิ้นอยู่ในแปลงและทิ้งใบหมดแล้ว ซึ่งเกิดจากเชื้อรา Fusarium solani ป้องกันโดยหลีกเลี่ยงไม่ปลูกซ้ำในพื้นที่เดิมติดต่อกันเกิน 2-3 ปี
.
การเก็บเกี่ยว
• เก็บเกี่ยวเมื่ออายุ 9-11 เดือน (ธันวาคม–กุมภาพันธ์)
• ห้ามเก็บเกี่ยวในระยะที่มีขมิ้นชันเริ่มแตกหน่อ เพราะจะทำให้มีสาร curcumin ตํ่า
• วิธีการเก็บใช้จอบขุด ถ้าดินแข็งรดน้ำให้ชุ่มก่อน ปล่อยให้ดินแห้งหมาดๆ แล้วจึงขุด
• เคาะเอาดินออกจากหัว แล้วใส่ตะกร้าแกว่งล้างน้ำอีกรอบ
.
ผลผลิต
• ผลผลิตสด 3,000 กิโลกรัม/ไร่
.
อัตราการทำแห้ง
• ผลผลิตสดต่อผลผลิตแห้ง เท่ากับ 6 ต่อ 1
.
ส่วนที่ใช้ประโยชน์
• เหง้าสด, แห้ง
.
สาระสำคัญ
• น้ำมันหอมระเหย เช่น Turmerone, Zingiberene, Borneol และ Curcumin
.
สรรพคุณ
• แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ
.
ภาพประกอบ : ภาพที่ 1 ขมิ้นชัน
.
เรียบเรียงโดย :
อาจารย์ชุติมา กาบแก้ว
อาจารย์ประจำสาขาวิชาสมุนไพรและกัญชาศาสตร์
คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
.
References :
1. คู่มือการปลูกพืชสมุนไพร https://eto.ku.ac.th/neweto/ebook/plant/herb_gar/herb3.pdf
2. https://www.saithongherb.com/content/4688/ka-min
.
ติดตามข่าวสารต่างๆ ของมหาวิทยาลัยได้ที่ : www.bsru.ac.th และ www.prinfo.bsru.ac.th
—-
ภาพ/ข้อมูลโดย : เครือข่ายนักประชาสัมพันธ์ สาขาวิชาสมุนไพรและกัญชาศาสตร์
—-
#BSRURecentnews ศุกร์สมุนไพร EP.082 #BSRUNews
.
.
