ศุกร์สมุนไพร EP.034

{Recent News}

ศุกร์สมุนไพร EP.034

—-

ชุดข้อมูลราคากลาง (Data sets) กลุ่มยาสมุนไพร ใช้ประโยชน์ได้อย่างไร

ศูนย์กลางข้อมูลเปิดภาครัฐ (Open Government Data) ภายใต้ชื่อ “data.go.th” ที่สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) หรือ สพร. พัฒนาขึ้นภายใต้แนวคิดการเป็นศูนย์กลางในการเข้าถึงข้อมูลเปิดภาครัฐของประเทศที่ให้ประชาชนสามารถเข้าถึงข้อมูลภาครัฐได้สะดวก รวดเร็ว ตลอดเวลา โดยข้อมูลที่เผยแพร่อยู่ในรูปแบบไฟล์ที่สามารถแสดงตัวอย่างข้อมูล (Preview) การแสดงข้อมูลด้วยภาพ (Visualization) และเอพีไอ (API) แบบอัตโนมัติให้กับชุดข้อมูลที่เผยแพร่ได้ รวมทั้งยังสามารถจัดการชุดข้อมูลและเมทาดาตาของข้อมูลได้ (สํานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล, 2564) ซึ่งมีข้อมูลให้ดาวน์โหลดฟรีกว่า 2,935 ชุดข้อมูล พร้อมเปิด API ให้ดึง Dataset ไปใช้งานได้สะดวก

และในปัจจุบันข้อมูล ที่อยู่บนเว็บไซต์ data.go.th จัดอยู่ในประเภทของ Non-exclusive licence เจ้าของลิขสิทธิ์สามารถใช้สิทธิในงานนั้นเอง และอนุญาตให้บุคคลอื่นใช้สิทธิในงานนั้นได้ (สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล, 2564)

การระบาดของโรคโควิด-19 ส่งผลให้ผู้คนหันมาสนใจดูแลสุขภาพมากขึ้น รวมถึงความนิยมในการใช้ยาจากสมุนไพรที่เพิ่มมากขึ้น ประเทศไทยเป็นประเทศที่สามารถผลิตสมุนไพรได้หลากหลายและมีองค์ความรู้ในการใช้ยาจากสมุนไพรมาอย่างยาวนานทั้งการแพทย์แผนไทยและการแพทย์พื้นบ้าน จึงเป็นโอกาสที่ประเทศไทยจะสามารถส่งเสริมและพัฒนาการใช้ยาจากสมุนไพรให้เติบโตได้ อย่างไรก็ตามข้อจำกัดในการพัฒนามีหลายประการไม่ว่าจะเป็นปัญหาด้านวัตถุดิบต้น มาตรฐานของผู้ผลิต รายการยาไม่เพียงพอต่อการรักษาอย่างครอบคลุม

ในขณะนี้ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกได้คัดเลือก Herbal Champion โดยใช้แนวทางการวิจัยการจัดลำดับความสำคัญ โดยผู้เชี่ยวชาญและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ได้แก่ หน่วยงานภาครัฐ นักวิชาการ และผู้ประกอบการอุตสาหกรรมสมุนไพร และสำหรับผลของการคัดเลือก Herbal Champion แบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มที่ 1 สมุนไพรที่มีความพร้อมตามห่วงโซ่การพัฒนาสมุนไพร Herbal Champion จำนวน 3 รายการ ได้แก่ ฟ้าทะลายโจร ขมิ้นชัน และกระชายดำ และกลุ่มที่ 2 สมุนไพรที่มีศักยภาพในการผลักดันให้เป็นสมุนไพร Herbal Champion จำนวน 12 รายการ ได้แก่ กระชายขาว มะขามป้อม ไพล กวาวเครือขาว ขิง กระท่อม ว่านหางจระเข้ บัวบก มะระขี้นก กัญชง กัญชา และเพชรสังฆาต โดยจะจัดทำประกาศคณะกรรมการนโยบายสมุนไพรแห่งชาติ เรื่อง สมุนไพร Herbal Champion ภายใต้แผนปฏิบัติการด้านสมุนไพรแห่งชาติ ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2566-2570 และจัดทำแผนพัฒนาต่อยอดสร้างมูลค่าเพิ่มสมุนไพร Herbal Champion ต่อไป

จากการที่ประเทศไทยมีปัจจัยเอื้อต่อการเติบโตของยาสมุนไพรหลายด้าน หากทุกฝ่ายร่วมมือกัน จะสามารถผลักดันการพัฒนายาสมุนไพรไทยสู่การเพิ่มมูลค่าและพัฒนาศาสตร์การแพทย์แผนไทยต่อไป

ดังนั้น ผู้เขียนนำเสนอข้อมูลเปิดชุดข้อมูลราคากลาง (Data sets) กลุ่มยาสมุนไพร เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานประกอบการพิจารณาและพยากรณ์ความเป็นไปได้ของการบริหารจัดการคลังยาหรือนำไปใช้ให้เป็นประโยชน์ในมิติการสร้างโมเดลพยากรณ์แนวโน้มการเติบโตของธุรกิจหรืออุตสาหกรรมยาสมุนไพรในอนาคตต่อไป โดยมีรายละเอียดที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ ดังภาพประกอบ

.

เรียบเรียงโดย :

ผู้ช่วยศาสาตราจารย์ ดร. ดุษฎี เทิดบารมี

อาจารย์ประจำสาขาวิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา

.

References :

1. สํานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (2564). คู่มือการใช้งานระบบศูนย์กลางข้อมูลเปิดภาครัฐ (Data.go.th) เวอร์ชัน 3. สถาบันนวัตกรรมและธรรมาภิบาลข้อมูล สํานักงานรัฐบาลอิเลคทรอนิคส์ (องค์การมหาชน) เข้าถึงได้จาก https://data.go.th/en/pages/data-go-th-manual-doc

2. https://www.hfocus.org/content/2023/01/26771